Een sneeuwbal van kennis en ontwikkeling

Ontwikkeling, innovatie en opleiding nemen een belangrijke plaats in binnen de JGZ-organisatie. Toch weet niet iedereen dat JGZ Kennemerland al geruime tijd een opleidingsorganisatie is voor jeugdartsen en artsen Maatschappij+Gezondheid. Laat staan dat die opleiding onlangs opnieuw werd erkend en als ‘uitmuntend’ werd beoordeeld door de RGS (Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten). Hoog tijd om hierover meer te horen in een gesprek met arts Maatschappij+Gezondheid en opleider Lucy Smit en AIOS Annerie van Dalsen en Maartje Verhoeven.

Maartje Verhoeven, Lucy Smit en Annerie van Dalsen

Lucy: “Met een eigen opleiding draagt JGZ Kennemerland allereerst bij aan een groeiend aantal kwalitatief hoogopgeleide professionals in Nederland. Maar het mes snijdt aan twee kanten: de universitair geschoolde AIOS komen met nieuwe kennis en frisse vragen, ze weten wat er leeft in het land. Op die manier voeden zij ervaren collega’s weer met nieuwe informatie en vaardigheden, en dat houdt de organisatie bij de tijd. Het is een sneeuwbal van ontwikkeling. Als opleider betrek ik de AIOS zeer nauw bij alles wat ik doe en bied ze, met mijzelf als vangnet, veel zelfstandigheid.”

Maartje: “Als AIOS bij JGZ Kennemerland kun je ongelooflijk veel verantwoordelijkheid krijgen en door middel van het enorme netwerk aanhaken bij innovatieve projecten. Zelf word ik heel enthousiast van zoveel mooie kansen. Tijdens mijn stage beet ik me dan ook vast in het project Maternale Kinkhoest en de bijhorende 22wekenprik voor zwangeren die in 2019 landelijk werd ingevoerd. Nieuw gebied, want tot dan toe zagen we als jeugdarts geen zwangere vrouwen en dit was dan ook een prachtige kans om zwangeren al in een vroeg stadium te kunnen begeleiden. Ik begon met het ontwikkelen van een factsheet voor collega’s met daarop de meest gestelde vragen rondom de vaccinatie, maar uiteindelijk werd het factsheet landelijk gebruikt door het RIVM, gaf ik lezingen op beurzen voor zwangeren en jonge ouders, mocht ik feedback geven op een e-learning van het RIVM en LCI, ontwikkelde ik namens het RIVM een informatievideo op YouTube en gaf ik interviews aan verschillende tijdschriften. Vooraf had ik niet kunnen bedenken dat ik op zoveel verschillende manieren zou bijdragen aan deze implementatie.”

Lucy: “Omdat ik zelf ook dol ben op innovaties en vernieuwingen, wil ik wel het onderste uit de kan halen. Dus als ik zie of merk dat een AIOS het leuk vindt, dan blijf ik met ideeën komen. Wat dat betreft ben ik een veeleisende opleider. Maar wie ervoor openstaat, kan gaan vliegen en dat is mooi om te zien. Ik probeer de opleiding op maat te maken: alle AIOS zijn universitair opgeleid dus het gaat erom wat zij aanvullend willen leren. Want alleen als je iets intrinsiek interessant vindt, kun je er vol voor gaan. De een wil het grote Nederland verkennen, de ander blijft liever binnen de muren van de spreekkamer.”

Annerie: “Mijn focus lag eerst puur op de spreekkamer, maar door de opleiding leer ik toch dat meer dingen me goed liggen. Zo mocht ik vanaf 2019 het coeliakie-onderzoek vertalen naar de werkvloer, een boeiende puzzel om vorm te geven. Het coeliakie-onderzoek is heel innovatief; met een relatief gemakkelijke test kunnen we bij jonge kinderen coeliakie aantonen – terwijl het in het normale traject, via de huisarts, gemiddeld vijf jaar duurt tot die diagnose wordt gesteld. Inmiddels hebben we 57 kinderen gevonden, twee broers en zussen en twee moeders. Het is fantastisch om nu, na bijna drie jaar, het belang van dit onderzoek in praktijk te zien en dat ik daaraan heb bijgedragen. Het helpen van ouders en kinderen, dat is waar dit vak voor mij over gaat.”

Lucy: “Zo zie ik dat ook. Maar je doet dit niet zomaar, als AIOS committeer je je echt aan zo’n tweejarig project. Dat bespreken we van tevoren: weet dat het moeite en tijd kost om alle ballen hoog te houden, het is niet niks wat je aangaat.”

Annerie: “Mijn ervaring is dat het nooit blijft bij wat je aanvankelijk van plan was, vaak gaat er een extra deur open. Dat is gaaf, maar af en toe ook pittig om die balans tussen werk, privé en opleiding te bewaren. Zeker omdat ik in die periode zwanger raakte en een kind kreeg, dat zorgde voor enige vertraging maar gelukkig was het allemaal bespreekbaar met Lucy.”

Lucy: “Ik probeer altijd uit te dragen: maak je geen zorgen, dit gaan we regelen. Voor de Covid-periode nodigde ik mijn AIOS ook regelmatig thuis uit voor een bespreking en een etentje. Ik wil daarin meer zijn dan alleen de opleider, ik vind het belangrijk een band op te bouwen, ook tussen de AIOS onderling.”

Maartje: “Ik had vanaf het eerste gesprek een goed gevoel bij Lucy en de organisatie als geheel. Dat dit gevoel klopte, blijkt wel uit het feit dat ik na de afronding van mijn eerste fase hier terugkwam voor de tweede fase van mijn opleiding.”

Lucy: “Dat is voor mij belangrijker dan de erkenning van de RGS. En het is allemaal alleen maar mogelijk omdat ik zwemwater heb: ons opleidingsklimaat wordt bepaald door het vertrouwen dat we krijgen van het management en hun onbegrensde streven naar kwaliteit. Voor mij als opleider is het fantastisch om die ongekende groei van de AIOS te zien; van hoe ze binnenkwamen tot waar ze nu staan, met hier en daar wat water en Pokon van mij, maar uiteindelijk doen ze het toch echt helemaal zelf.”