Veelgestelde vragen over het Rotavirus
Veelgestelde vragen over het Rotavirus
Een rotavirusinfectie is een besmettelijke ziekte, waardoor de maag en darmen ontstoken raken. Ziekteverschijnselen zijn koorts, misselijkheid, overgeven en hevige waterdunne diarree. Rotavirusinfecties komen in Nederland veel voor, vooral bij jonge kinderen tot 2 jaar oud.
DE ZIEKTE
Q Wat is het Rotavirus?
Het Rotavirus is een virus dat een infectie van het maagdarmstelsel veroorzaakt. Klachten van een Rotavirusinfectie zijn diarree, koorts, overgeven en misselijkheid. Rotavirusinfectie gaat meestal vanzelf over na 4-8 dagen.
Q Hoe vindt besmetting plaats van Rotavirus?
Het Rotavirus verspreidt zich via de ontlasting. Besmetting vindt gemakkelijk plaats. Op handen kan het virus enkele uren overleven en op voorwerpen, zoals bijvoorbeeld speelgoed wel 60 dagen. De incubatietijd is 1-3 dagen.
Q Kan een Rotavirusinfectie behandeld worden?
Door de hevige diarree en het overgeven bestaat bij een Rotavirusinfectie de kans op uitdroging. De behandeling van een Rotavirusinfectie bestaat uit het aanvullen van het vochttekort. We kunnen kinderen vaccineren om de kans op infectie met het Rotavirus te verkleinen.
Q Waarom is deze nieuwe vaccinatie opgenomen in het RVP?
Rotavirusinfecties komen veel voor. Bijna alle kinderen hebben voor hun 5e levensjaar een Rotavirusinfectie doorgemaakt. Kinderen kunnen meerdere keren een infectie met het Rotavirus krijgen. De eerste infectie veroorzaakt het vaakst klachten en ook de meest ernstige klachten.
Een Rotavirusinfectie geeft ernstigere klachten bij zeer jonge kinderen onder de 2 jaar. Door het vaccineren van pasgeborenen kunnen in Nederland ongeveer 5-6 sterfgevallen per jaar worden voorkomen.
Q Hoe vaak komt een Rotavirusinfectie voor in Nederland?
Jaarlijks worden ongeveer 3500 kinderen opgenomen in het ziekenhuis vanwege een Rotavirusinfectie, dat zijn gemiddeld 10 kinderen per dag. Jaarlijks sterven zo’n 6-7 kinderen per jaar waarvan het merendeel onder een van de risicogroepen valt.
Q Welke kinderen vallen onder de bovengenoemde risicogroepen?
> Kinderen geboren bij een zwangerschapsduur <37 weken
> Kinderen met een geboortegewicht <2500gram
> Kinderen met een medische aandoening met een verhoogd risico op ernstige ontregeling bij braken en/of diarree.
Q Wat is het effect van vaccineren?
Door het vaccineren van pasgeborenen kunnen in Nederland ongeveer 5-6 sterfgevallen per jaar worden voorkomen.
HET VACCIN / DE WERKING
Q Welk vaccin wordt gebruikt voor de Rotavirusvaccinatie?
Rotarix®. Rotarix is een levend verzwakt vaccin.
Q Wat is een levend verzwakt vaccin?
Het Rotavaccin is een levend verzwakt vaccin. Dit betekent dat de virussen die in het vaccin zitten verzwakt zijn. Het virus in het vaccin kan zich nog wel delen, maar je niet meer ziek maken.
Q Uit welke bestanddelen bestaat de Rotavirusvaccinatie?
Het vaccin bevat antigenen, hulpstoffen en reststoffen. In de bijsluiter staat beschreven uit welke bestanddelen het Rotavirusvaccin precies bestaat: Rotarix suspensie voor oraal gebruik | Geneesmiddeleninformatiebank | College ter Beoordeling van Geneesmiddelen
Q Hoe wordt het vaccin toegediend?
Het vaccin wordt in de mond gedruppeld. Het vaccin heeft een zoete smaak.
Q Op welke manier beschermt het Rotavirusvaccin tegen het Rotavirus?
Het vaccin wordt via de mond toegediend waardoor het vaccin in het maagdarmstelsel terecht komt. Het vaccin lokt een reactie uit in de maag- en darmwand waardoor het immuunsysteem geactiveerd wordt en afweer wordt opgebouwd.
Q Kan mijn kind toch nog een Rotavirusinfectie krijgen na de vaccinatie?
Ja, want Rotavirusinfecties komen veel voor. Kinderen kunnen na vaccinatie alsnog een infectie met het Rotavirus krijgen. Door de vaccinatie zal de volgende infectie met het Rotavirus echter minder erge klachten geven.
Q Moet er nog rekening gehouden worden met de tijdstippen van voeding rondom de vaccinatie met het Rotavirusvaccin?
Nee, er hoeft geen rekening gehouden te worden met de tijdstippen van voeding.
Q Krijgt mijn kind nu dan drie prikken tegelijkertijd?
Nee, het vaccin tegen Rotavirus betreft een druppelvaccin. Het Rotavirus lokt bij besmetting een maagdarmontsteking uit. Het vaccin afweer weerstand op te bouwen.
Q Kan het kwaad om drie vaccins tegelijkertijd te ontvangen?
Nee, het kan geen kwaad om drie vaccins op hetzelfde moment te geven. Het kan juist een voordeel zijn om eerst het Rotavirusvaccin toe te dienen en direct daarna de andere vaccinaties (prikken) te geven, omdat het drinkvaccin een zoete smaak heeft. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de zoete smaak een pijn verlagend effect heeft.
Q Is mijn kind na de vaccinatie besmettelijk?
Ja, maar het besmettingsrisico en de kans om daarna klachten te krijgen is na een Rotavirusvaccinatie is heel klein. En veel minder groot dan na een Rotavirusinfectie. Gevaccineerde kinderen kunnen daarom gewoon naar het kinderdagverblijf.
Q Oma past op, maar gebruikt medicijnen die de weerstand onderdrukken. Moet ik nog ergens op letten?
Risico op ziekte bij anderen door het virus van het vaccin is zeer gering, ook bij mensen met een ernstige afweerstoornis en binnen de ziekenhuissetting.
Het kind mag gevaccineerd worden met het Rotavirusvaccin. De persoon die (ernstig) immuungecompromiteerd is wordt echter wel geadviseerd om gedurende 14 dagen na vaccinatie het contact met de ontlasting van het kind te vermijden.
Q Hoe lang is het Rotavirusvaccin werkzaam?
Een volledige vaccinatiereeks met Rotarix® biedt minimaal drie jaar bescherming.
PRAKTISCHE ZAKEN
Q Door wie wordt het vaccin gegeven?
De jeugdarts stelt tijdens het 1e consult het vaccinatieschema voor het kind vast. Bij toestemming van de jeugdarts kan de vaccinatie door zowel de jeugdarts als de jeugdverpleegkundige worden gegeven.
INDICATIE / CONTRA-INDICATIES
Q Voor wie is dit Rotavirus vaccin bedoeld?
Iedereen geboren vanaf 01-01-24 kan een Rotavirusvaccinatie krijgen.
Q Wanneer mag mijn kind absoluut geen vaccinatie tegen het Rotavirus krijgen?
De Jeugdarts bespreekt tijdens het 1e consult op het consultatiebureau samen met u het vaccinatieschema en beoordeelt of er redenen zijn om dit vaccin niet te geven.
Q Mijn kind heeft koorts, mag het Rotavirusvaccin gegeven worden?
Vaccinatie dient te worden uitgesteld bij koorts (38,5 °C of hoger). Als uw kind onder de drie maanden is dan is het sowieso belangrijk om naar de huisarts te gaan.
VEILIGHEID EN BIJWERKINGEN
Q Is de vaccinatie veilig?
Ja, de veiligheid van Rotarix® is uitgebreid onderzocht. Het vaccin is veilig en wordt al in veel andere landen om ons heen gebruikt.
Q Wat is de meest voorkomende bijwerking van het vaccin?
Het vaccin wordt over het algemeen goed verdragen. Het kan milde klachten geven. De meest voorkomende klacht is enkele dagen dunnere ontlasting. Dit komt voor bij 1-10% van de gevaccineerde kinderen.
Q Welke bijwerkingen kan het kind krijgen?
Vaak 1-10% van de kinderen krijgt last van diarree en/of zijn meer prikkelbaar
Soms 0.1-1% van de kinderen krijgt klachten van buikpijn en/of winderigheid en/of ontsteking van de huid
Deze bijwerkingen treden meestal binnen 8 dagen na vaccinatie op.
Q Hoe lang kunnen de bijwerkingen van de vaccinatie aanhouden? En wanneer verwacht je deze bijwerkingen?
De bijwerkingen kunnen in de eerste twee weken na de toediening optreden. Meestal beginnen de bijwerkingen na een paar dagen.
Q Moet ik contact opnemen als mijn kind bijwerkingen heeft?
Bij milde bijwerkingen, zoals enkele dagen dunnere ontlasting hoeft u geen contact op te nemen. Als uw kind erg ziek is, is het belangrijk om contact op te nemen met de huisarts(enpost). Dat geldt ook voor alle andere RVP-vaccinaties.
Q Wat zijn de alarmsymptomen?
Alarmsymptomen bij baby’s zijn heftige buikpijnaanvallen met huilen en braken. Vaak worden tijdens deze buikpijnaanval de beentjes opgetrokken. Is er bloed of slijm zichtbaar in de ontlasting? Neem dan direct contact op met de huisarts(enpost).
Q Moeten bijwerkingen gemeld worden?
Bij onverwachte, alarmerende of langdurige klachten na een vaccinatie is het belangrijk dat er melding wordt gedaan bij Bijwerkingencentrum Lareb. Gebruik daarvoor deze link: Vaccins (lareb.nl)
VACCINATIESCHEMA’S
Q Wanneer wordt deze vaccinatie gegeven?
De eerste Rotavirusvaccinatie wordt op de leeftijd van zes weken gegeven. De tweede vaccinatie wordt op de leeftijd van 3 maanden gegeven.
Het vaccin wordt niet meer gegeven na de leeftijd van 24 weken.
Q Verandert de komst van de Rotavirusvaccinatie de timing van de andere RVP vaccinaties ?
Nee. De JGZ-professionals zullen controleren of de intervallen tussen de te geven vaccinaties kloppen.
Q Mijn kind is opgenomen in het ziekenhuis, wie geeft dan de vaccinatie?
Als uw kind voor de leeftijd van zes weken uit het ziekenhuis wordt ontslagen, is de jeugdarts verantwoordelijk voor de vaccinatie. Als het kind door de kinderarts is gezien, is het de taak van de kinderarts om de jeugdarts tijdig te laten weten of er reden is om af te wijken van een standaard vaccinatieschema. De vaccinatie wordt gegeven en geregistreerd door de JGZ.
Als uw kind bij zes weken (nog) in het ziekenhuis ligt, dan wordt de vaccinatie daar gegeven. Let erop dat de kinderarts de vaccinatie ook op de papieren vaccinatiekaart van uw kind noteert.
Q Ingangsdatum Rotavirusvaccin is 01-01-24, mijn kind is in 2023 geboren, moet ik een afspraak maken om de vaccinatie alsnog te halen?
Nee. Uw kind komt dan niet in aanmerking voor deze vaccinatie. We starten met de kinderen die geboren zijn vanaf 01-01-24.
Q Ik wil graag later starten met vaccineren, is dat mogelijk?
De uiterste leeftijd waarop het Rotarix®-vaccin mag worden toegediend is 23 weken en 6 dagen. Daarna mag het vaccin niet meer worden toegediend, ook niet als de eerste dosis wel op tijd gegeven is. Een 1-dosisschema heeft niet de voorkeur, maar geeft bij de meeste kinderen nog wel voldoende bescherming.
Q Mijn kind is te vroeg geboren, wordt er gecorrigeerd voor de leeftijd?
Nee, er wordt niet gecorrigeerd voor de zwangerschapsduur, het gaat om de kalenderleeftijd van uw kind.
Q Wat als het kind spuugt na toediening van het vaccin?
Het is niet erg als een deel van de toegediende (verzwakte) virusdeeltjes de darm mogelijk niet bereikt. Een vervangende dosering toedienen is meestal niet nodig. Indien uw kind (direct) na de toediening meer dan de helft van het vaccin uitspuugt, kan een extra dosis gegeven worden. Het is veilig om een extra dosis te geven.
Q Heeft het geven van borstvoeding effect op de werking van het Rotavirusvaccin?
Het geven van borstvoeding rond het moment van toediening van het Rotavirusvaccin heeft geen invloed op de werking van het vaccin. Er hoeft geen rekening gehouden te worden met het tijdstip van het geven van borstvoeding.
OVERIG
Q Besmettelijkheid is seizoensgebonden, is het effectief om toch alle kinderen te vaccineren, het hele jaar door?
Ja, want het beschermt je minimaal drie jaar. Het volgende seizoen ben je dus ook beschermt.
Q Is er al ervaring met het vaccineren tegen het Rotavirus in het buitenland?
Ja, in verschillende landen waaronder Oostenrijk (sinds 2006), België (sinds 2006), Luxemburg (sinds 2006), Finland (sinds 2009), Duitsland (sinds 2013), Noorwegen (sinds 2014) en het Verenigd Koninkrijk (sinds 2013), is Rotavirusvaccinatie al lang onderdeel van het nationale vaccinatieprogramma. In de meeste van deze landen ligt de vaccinatiegraad boven de 90%.
Meer informatie over Rotavirusvaccinatie? Zie: